Иштин тартиби:

 

1.     Осциллоскопту жандыргыла.

2.     (3) жана (4) бурагычтарынын жардамы менен экранга чыккан издин даана болушуна жетишкиле.

3.     DC  жана AC тандоо баскычын (5) басып, DC  абалына келтиргиле.

4.     Вертикалдык абал (Y)  бурагычынын жардамы менен изди абцисса огуна дал  келтиргиле.

5.     Бир батарейканы сигнал берилүүчү каналдардын (8) бирине туташтыргыла.

 

Эскертүү:  Кабелдин кызыл учу батарейканын оң уюулуна, ал эми кара учу терс уюлуна туташтырылышына көңүл бургула.

6.     Y багытында масштабды өзгөртүүчү бурагычтын (7) жардамы менен өлчөнүүчү чыңалуунун мүмкүн болушунча так мааниси алына турган масштабды тандагыла.  Чыңалуунун маанисин аныктап, 6.1-таблицага жазгыла.

7.      Батарейканын чыңалуусун мультиметр менен өлчөгүлө. Бул өлчөнгөн маани менен осциллоскопто аныкталган маанинин ортосундагы салыштырмалуу катаны эсептеп, 6.1-таблицага жазгыла.

8.     Экранда алынган турактуу ток үчүн чыңалуунун убакыттан болгон көз карандылык    графигин миллиметрдик кагазга түшүргүлө.

 

Эскертүү:  Y  огу боюнча чыңалуунун жана X огу боюнча убакыттын масштабдарын көрсөтүүнү унутпагыла.

 

9.     Эки батарейканы өз ара  удаалаш туташтырып, 5-8 кадамдарын кайталагыла.

10.     Өзгөрмөлүү ток булагы болгон жыштык генераторун осциллоскоптун каналдарынын бирине туташтыргыла.

11.     Жыштык генераторун жандыргыла.

12.     Жыштык генераторунун жардамы менен чыңалуунун  амплитудалык маанисин  болгудай кылып, экранда бир толук термелүү көрүнгөндөй убакыттын масштабын тандагыла.

13.     Осциллоскоптогу графиктен термелүү мезгилин таап, андан жыштыкты эсептегиле. Табылган маанилерди 6.2-таблицага жазгыла.

14.     Экранда алынган өзгөрмөлүү ток үчүн чыңалуунун убакыттан болгон көз карандылык   графигин масштабды көрсөтүү менен  миллиметрдик кагазга түшүргүлө.

15.     Табылган жыштыктын мааниси (f_{эсептелген}) менен генератордо көрсөтүлгөн  жыштыктын маанисинин (f_{берилген}) ортосундагы салыштырмалуу катаны таап, 6.2-таблицага жазгыла.

16.     Жыштык генераторунун жардамы менен жыштыкты өзгөрткүлө. Жыштыктын бул мааниси үчүн 12-15 кадамдарын кайталагыла.

17.     Чыңалуунун   амплитудалык мааниси үчүн  12-16 кадамдарын кайталагыла.

 

 

АНАЛИЗ:

 

1.     Тажрыйба тактасындагы лампалардын бирин жыштык генераторуна туташтыргыла. Өзгөрмөлүү токтун жыштыгын өзгөрткөндө, лампада кандай өзгөрүү болгонун байкагыла жана анын себебин түшүндүргүлө.

2.     Жыштык генераторуна мультиметрди жана осциллоскопту туташтыргыла. Өзгөрмөлүү токтун амплитудасын өзгөрткөндө, токтун эффективдүү жана  амплитудалык маанилеринин өзгөрүшүн тиешелүү түрдө мультиметрдин жана осциллоскоптун жардамы менен байкагыла.

 

6.1-таблица. Турактуу ток

 

6.2-таблица. Өзгөрмөлүү ток